Wanneer je grootste angst waarheid wordt
Wat is een burn-on?
Een burn-on is een langdurige toestand van werkgerelateerde stress en uitputting waarbij je blijft functioneren, vaak op wilskracht, zonder volledig in te storten zoals bij een burn-out.
Het is een “sluimerende” toestand van overbelasting waarin je niet ontspant, niet herstelt, maar ook niet stopt.
Mensen met burn-on zitten vast in een vicieuze cirkel van presteren en doorgaan, waarbij de signalen van stress en uitputting worden genegeerd of niet volledig worden herkend.
Kenmerken van burn-on
- Emotionele vervlakking: Je voelt minder sterke emoties, zowel positief als negatief. Het lijkt alsof je de verbinding met jezelf en anderen verliest.
- Blijven presteren: Ondanks vermoeidheid en stress blijf je doorgaan, vaak uit angst om als zwak of incompetent te worden gezien.
- Cynisme of irritatie: Je voelt frustratie of onverschilligheid naar je werk, collega’s of dagelijkse verantwoordelijkheden.
- Constant piekeren: Zelfs buiten werktijd of tijdens rustmomenten kun je het werk niet loslaten. Je hoofd blijft “aanstaan”.
- Verminderde creativiteit: Je hebt moeite met nieuwe ideeën of oplossingen bedenken. Routine overheerst je werk en privéleven.
- Onvermogen tot genieten: Sociale activiteiten, hobby’s of vakanties brengen niet langer ontspanning of vreugde.
- Zelfverwaarlozing: Je let minder goed op je gezondheid, voeding, of lichaamsbeweging, omdat je “geen tijd” hebt.
- Slaapproblemen: Moeite met inslapen, doorslapen of rust vinden in je slaap, ondanks uitputting.
- Sociale isolatie: Je trekt je terug uit sociale kringen, omdat alles te veel energie kost.
Verschil met burn-out
Hoewel burn-on en burn-out elkaar overlappen, zijn er cruciale verschillen:
Burn-on Burn-out
Je blijft functioneren en doorgaan. Je valt volledig uit.
Stress en uitputting zijn chronisch. Stress en uitputting pieken.
Automatische piloot, zonder plezier. Totale fysieke en mentale instorting.
Minder zichtbaar voor de buitenwereld. Vaak duidelijk merkbaar.
Emotionele vervlakking. Overweldigende emoties of leegte.
Gevolgen van burn-on
Burn-on kan op lange termijn serieuze gevolgen hebben:
Fysiek:
- Chronische vermoeidheid en energieverlies.
- Hoofdpijn, spierpijn, of spanningsklachten.
- Verzwakt immuunsysteem, waardoor je vaker ziek bent.
- Spijsverteringsproblemen, zoals een opgeblazen gevoel of maagklachten.
- Hartkloppingen of verhoogde bloeddruk.
Mentaal:
- Verminderde concentratie en focus.
- Gevoelens van angst of onvermogen om te ontspannen.
- Lusteloosheid en apathie in plaats van motivatie.
- Verminderde veerkracht en sneller emotioneel geraakt zijn.
Sociaal:
- Relatieproblemen door emotionele afstand of irritatie.
- Verminderde betrokkenheid bij familie en vrienden.
- Schuldgevoel omdat je “niet genoeg aanwezig bent”.
Werk:
- Productiviteitsverlies door afleiding en inefficiëntie.
- Verminderde kwaliteit van werk door gebrek aan energie.
- Toenemende conflicten met collega’s of leidinggevenden.
Oorzaken van burn-on
Burn-on ontstaat vaak door een combinatie van externe stressoren en interne overtuigingen.
Externe oorzaken:
- Hoge werkdruk: Te veel taken, te weinig tijd, en continue deadlines.
- Onrealistische verwachtingen: Een omgeving waarin altijd meer van je wordt gevraagd.
- Gebrek aan steun: Geen erkenning of hulp van leidinggevenden of collega’s.
- Slechte werk-privébalans: Geen tijd voor herstel, ontspanning of zelfzorg.
- Culturele normen: Een prestatiecultuur waarin stress en overwerken worden genormaliseerd.
Interne oorzaken:
- Perfectionisme: De overtuiging dat alles perfect moet zijn en dat fouten onacceptabel zijn.
- Hoge verantwoordelijkheidsgevoel: Het gevoel dat alles op jouw schouders rust.
- Angst om te falen: De voortdurende drang om je waarde te bewijzen.
- Grenzen negeren: Niet kunnen of durven “nee” zeggen tegen extra taken.
- Behoefte aan controle: Moeite met loslaten of delegeren, zelfs als dit beter zou zijn.
- Identificatie met werk: Je zelfwaarde hangt volledig af van je prestaties op werk.
- Conflictvermijding: Angst om voor jezelf op te komen of problemen aan te kaarten.
Herken jij jezelf hierin? Of misschien iemand anders. Deel kennis met elkaar
Zoek hulp
Liefs Sandra Lagerweij
Foto: ArtByDemilo